„Dorosłe dzieci niedojrzałych emocjonalnie rodziców” – Lindsay C. Gibson

Często towarzyszy Ci poczucie samotności? Trudno jest Ci zbudować relacje oparte na bliskości emocjonalnej? Nie radzisz sobie ze swoimi uczuciami? Masz poczucie winy, kiedy myślisz o swoich rodzicach? A może budzą w Tobie złość, zniechęcenie lub smutek?

Jeśli Twoi rodzice byli lub są niedostępni emocjonalnie, zdystansowani, krytyczni, odtrącający i/lub skupieni na sobie, to poradnik „Dorosłe dzieci niedojrzałych emocjonalnie rodziców. Jak uwolnić się od przeszłości i zacząć nowe życie” jest właśnie dla Ciebie. Dlaczego warto go przeczytać i wypróbować zawarte w nim wskazówki? O tym poniżej. 

Kim jest autorka?

Lindsay C. Gibson jest doktorem psychologii oraz psychologiem klinicznym. Prowadzi praktykę terapeutyczną, w której skupia się na pracy z dorosłymi dziećmi niedojrzałych emocjonalnie rodziców. Od dwudziestu lat publikuje artykuły na Tidewater Women– zapoznasz się z nimi klikając tutaj. Sama o sobie pisze tak: „Lubię swoją pracę w nadmorskim mieście Virginia Beach, gdzie ocean stanowi codzienne przypomnienie dla tego, by rozwijać radość z życia”[1]. 

Co znajdziesz w książce?

Książka „Dorosłe dzieci niedojrzałych emocjonalnie rodziców” ma dziesięć rozdziałów. W pierwszym opisany jest wpływ, jaki niedojrzali opiekunowie wywierają na swoje dzieci. Drugi pomaga w spojrzeniu na rodziców w jak najbardziej obiektywny sposób. Znajdziemy tam też opis cech związanych z niedojrzałością emocjonalną. Trzeci skupia się na doświadczeniach z dzieciństwa i wyjaśnia, „jak to jest mieć niedojrzałego emocjonalnie rodzica”[2].

W rozdziale czwartym przeczytamy o czterech rodzajach niedojrzałych opiekunów. W kolejnej części autorka zawarła z kolei charakterystyki dwóch stylów radzenia sobie z tego typu rodzicami. Dzieci – a później dorośli – przejawiać mogą zatem skłonność do internalizacji lub eksternalizacji. W tym pierwszym przypadku biorą na siebie odpowiedzialność za sytuację rodzinną i poświęcają się dla innych. Z kolei w tym drugim mają tendencję do impulsywnych działań połączoną często z niekontrolowanym wyrażaniem złości[3] i oczekiwaniem, że „będą szczęśliwe tylko wtedy, kiedy zmienią się okoliczności w świecie zewnętrznym”[4]. W rozdziale tym więcej miejsca poświęconego jest eksternalizatorom, podczas gdy rozdział szósty w całości dotyczy internalizatorów.

Część siódma, zatytułowana „Rozpadanie się na kawałki i przebudzenie”[5], skupia się na doświadczeniach związanych ze zdawaniem sobie sprawy z tego, że układ rodzinny nam nie odpowiada. Jest pomocna również w rozpoczęciu odkrywania swojego prawdziwego ja. Z rozdziału ósmego dowiadujemy się, „jak nie dać się wciągnąć w gry niedojrzałego emocjonalnie rodzica”[6]. Dwie ostatnie części dotyczą kolejno zysków i potencjalnych trudności wynikających ze zmiany oraz umiejętności rozpoznawania osób dojrzałych emocjonalnie.

„Dorosłe dzieci niedojrzałych emocjonalnie rodziców”: warto/nie warto?

Jeśli odpowiedziałaś(eś) twierdząco na choć jedno z pytań ze wstępu do niniejszej recenzji bądź uważasz, że Twoi rodzice nie byli i nie są nadal w stanie odpowiedzieć na Twoje potrzeby emocjonalne – zdecydowanie warto, żebyś sięgnęła(ął) po „Dorosłe dzieci niedojrzałych emocjonalnie rodziców”.

Książka w przystępny sposób opisuje, kim są i jak oddziałują na otoczenie niedojrzałe emocjonalnie osoby. Pozwala to nie tylko rozpoznać te niepomocne cechy u własnych rodziców, ale też u innych ludzi, w tym partnera, znajomych, bądź współpracowników. Dlaczego jest to ważne? Ponieważ z takimi osobami nie da się nawiązać satysfakcjonującej, opartej na wzajemnym zrozumieniu i poszanowaniu relacji. Zdanie sobie z tego sprawy jest pierwszym ważnym krokiem na drodze do zyskania harmonii wewnętrznej i opanowania poczucia winy wynikającego z obcowania z niedojrzałymi emocjonalnie dorosłymi.

Samo odróżnianie osób dojrzałych emocjonalnie od tych manipulujących, wikłających i egocentrycznych jednak nie wystarczy. Kluczowe jest umiejętne stawianie im granic, podparte własną pewnością siebie i sporą dozą samoświadomości. Jak to zrobić? Na to pytanie Lindsay C. Gibson odpowiada jednocześnie w sposób wnikliwy, przejrzysty i konkretny. Innymi słowy, daje nam sprawdzony przepis na to, jak postępować w relacjach z niedojrzałymi osobami – możemy wykorzystać go bowiem nie tylko w interakcjach z rodzicami.

Książka ma sporo mocnych stron. Jej niewątpliwą zaletą jest zrozumiała – również dla osób niezainteresowanych psychologią – narracja, poparta wynikami badań naukowych. W trakcie lektury poznajemy także – ilustrujące opisywaną teorię – historie osób, które miały niedojrzałych emocjonalnie rodziców. Pomaga to nie tylko lepiej przyswoić omawiane treści, ale także ułatwia zrozumienie własnych doświadczeń z dzieciństwa. W części rozdziałów znajdziemy ćwiczenia pozwalające m.in. ocenić typ niedojrzałości emocjonalnej rodzica i określić własny styl radzenia sobie, czyli bycia eksternalizatorem lub internalizatorem. Na zakończenie czeka na nas konkretna lista wskazówek pozwalających na poprawę relacji z samą(ym) sobą i innymi osobami.

Daj sobie czas

W pracy zawodowej zdarza mi się stosunkowo często polecać osobom, z którymi pracuję „Dorosłe dzieci niedojrzałych emocjonalnie rodziców”. W większości przypadków lektura budzi duże emocje, sprawia, że wracają trudne wspomnienia, pojawia się ogrom przemyśleń i wniosków. Choć ma tylko 250 stron i jest napisana żywym językiem, zdecydowanie nie jest to pozycja „szybka, łatwa i przyjemna”. Raczej należy nastawić się na to, że poszczególne rozdziały będą przywoływać bolesne doświadczenia i często ambiwalentne uczucia. Dobrze jest więc dać sobie czas na „przeżycie” zawartych w książce treści. Z kolei do wprowadzania zmian przystąpić małymi krokami oraz z dużą dozą cierpliwości i wyrozumiałości.

„Dorosłe dzieci niedojrzałych emocjonalnie rodziców” są odpowiednią lekturą dla osób, które chcą poradzić sobie z trudnym dzieciństwem. W zależności od punktu, w jakim znajdujesz się w swoim życiu, być może będziesz w stanie zrobić to samodzielnie, przydatna może być też pomoc psychoterapeuty. Lindsay C. Gibson proponuje co prawda konkretne rozwiązania, nie daje jednak „magicznej różdżki”, która sprawi, że problemy wynikające z bolesnych doświadczeń znikną szybo i na zawsze. Być może więc omawiana pozycja będzie dla Ciebie ważnym krokiem na drodze do budowania własnej dojrzałości emocjonalnej?

---

Informacje o książce

Tytuł: Dorosłe dzieci niedojrzałych emocjonalnie rodziców. Jak uwolnić się od przeszłości i zacząć nowe życie Tytuł oryginału: Adult children of emotionally immature parents. How to heal from distant, rejecting, or self-involved parents Autor: Lindsay C. Gibson Przekład: Marzena Szymańska-Błotnicka Liczba stron: 253 ISBN: 978-83-233-4428-5 Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego Rok: 2018

---

[1]Cytat pochodzi ze strony www Lindsay C. Gibson. Dostęp 9.09.2020 r.

[2] s. 68.

[3] O  sposobach radzenia sobie ze złością opisanych w książce „Życie ze złością. Odzyskaj spokój i kontrolę nad swoim życiem” przeczytasz tutaj. Uwaga – nie jest to pomocna lektura dla wszystkich, jednak eksternalizatorzy-„złościoholicy” znajdą w niej coś dla siebie.

[4] s. 119.

[5] s. 157.

[6] s. 180.